Ev Okulu konusunda araştırma yapıyorsanız ya da bir Ev Okulu topluluğu içindeyseniz; homeschooling, unschooling ve deschooling kavramlarını duymuş olabilirsiniz. Ev Okuluna başlarken bu kavramlar kafa karıştırıcı olabilir.
Homeschooling, Deschooling, Unschooling Kavramlarını Anlamak
‘Unschooling’ ve ‘Deschooling’ kavramları arasındaki farka ve bunların ‘Homeschooling’ kavramının neresinde yer aldığına bakarak anlamaya çalışalım.
Deschooling (okulsuzlaşma/okulsuzlaştırma) ve Unschooling (okulsuz eğitim/okulsuzluk) kelimelerinin her ikisi de Homeschooling (ev okulu/evde eğitim) şemsiyesi altında yer alır, ancak farklı anlamları vardır.
“Ev Okulu” ile “Okulsuz Eğitim” arasındaki fark nedir?
Evde Eğitim, çocuğunuzun eğitiminin kontrolünü ele almak ve ev ortamında öğrenmeyi kolaylaştırmaktır.
Hem ‘Okulsuz Eğitim’ hem de ‘Okulsuzlaşma’, ‘Ev Okulu’ kavramının daha geniş şemsiyesi altına girer.
‘Okulsuz Eğitim’ (unschooling); genellikle bir çocuğun kendi öğrenimini yönetmesine izin verilen bir ev okulu yöntemi veya bir eğitim felsefesi olarak görülür. Okulsuzluk olarak da kullanılır.
‘Okulsuzlaşma’ (deschooling); geleneksel devlet okulu ortamından ev okuluna geçtikten sonra çocuğunuza bir süre izin verdiğiniz durgunluk dönemidir. Aslında bir geçiş sürecini ifade etmektedir.
‘Okulsuz eğitim’ ve ‘okulsuzlaşma’ya ve bunların ev okulu için neden önemli olduğuna daha yakından bakalım.
Unschooling (Okulsuz Eğitim/Okulsuzluk) Tam Olarak Nedir?
Ev Okulu ve Okulsuzluk: Okulsuz Eğitimin, Ev Okulundan farkı nedir?
Okulsuzluk; çocuk liderliğinde öğrenme veya doğal öğrenme şeklidir. Çocuklar ne öğrenmek istedikleri ve bunu nasıl öğrenmek istedikleri konusunda kendilerine liderlik ederler.
Toplumda bazıları bir çocuğun okulsuz olmasının hiçbir eğitim veya öğrenim almadığı anlamına geldiğini düşünebilir.
Bazıları da okulsuzluğun, “öğrenci ne isterse o!” olduğunu sanıyor ve okulsuzluğu bir nevi ‘ebeveynlik yapmamak’ ve ‘hiçbir eğitim almamak’la eş tutabiliyor.
Sanılıyor ki, çocuklar istedikleri zaman istedikleri şeyi yapmak için çılgınca koşuyorlar ya da arkadaşları geleneksel okuldayken kendileri saatlerce video oyunu oynuyorlar.
Bunların hiçbiri doğru değil. Okulsuz eğitim aslında çok farklıdır.
Okulsuzluk: “eğitim yok” ya da “ebeveynlik yok” anlamına gelmez.
Peki, Okulsuz Eğitim nedir ve dünya çapında yasal mıdır?
Okulsuz Eğitim, eğitimci John Holt tarafından desteklenen bir ev okulu yöntemidir. Temeli, çocukların konuları doğal yollarla öğrendikleri inancına dayanmaktadır.
Okulsuz bir yaklaşım örneğin; fen ve matematik öğrenmeyi, ders kitaplarından ve çalışma sayfalarından öğrenmek yerine, bir çocuğun yemek pişirme ilgisinden ve tariflerden faydalanarak doğal olarak öğrenmesi yoluyla birleştirebilir.
Biraz açıklamak gerekirse; yemek pişirmek, çocukların kaç bardak veya kaç yemek kaşığı konulacağını belirlerken temel toplama ve çıkarma işlemlerini doğal olarak öğrenmelerinin yanı sıra, kesirler gibi daha ileri kavramları öğrenmeleri için de harika bir yoldur.
Ayrıca yemek pişirmek, kimyasal reaksiyonlar, sıvılar, gazlar ve katılar gibi fen prensiplerini öğrenmenin de eğlenceli bir yoludur.
Okulsuz eğitim yaklaşımıyla, çocuk yemek pişirmek ve tarifleri okumak için zaman harcarken, kavramları doğal bir şekilde öğrenecektir.
Çocuğunuzun ilgi duyduğu her şey bir öğrenme aracına dönüşebilir!
‘Okulsuz eğitim’ için belirli bir ev okulu müfredatı ya da kuralı yoktur. Ancak okulsuz eğitim sırasında çocuğunuz için belirli ev okulu programı ya da etkileşimli çevrimiçi müfredatlar bulabilirsiniz.
Okulsuz eğitim (unschooling) yasal mı?
Ev okulu Amerika’daki her eyalette yasal olduğundan, bu; ‘okulsuz eğitim’ veya ‘okulsuzluk’ yöntemini de yasal hale getirir.
Deschooling (Okulsuzlaşma/Okulsuzlaştırma) Ne Anlama Geliyor?
Okulsuzlaştırma, geleneksel devlet okulundan evde eğitim gibi başka bir eğitim yöntemine geçerken yaşanan bir dinlenme dönemidir. Geleneksel alışkanlıklardan kurtulmak ve geleneksel eğitim yönteminden kopmak evde eğitimin ilk gününde birdenbire gerçekleşmez.
Örneğin bir çocuk eğer devlet okuluna gitmişse; konuşmak için el kaldırma, tuvalete gitmek için izin isteme, birkaç saat boyunca sessizce bir masada oturma, belirli bir programa göre öğle yemeği yeme, öğrenme girişimi için dışsal güdüleme gibi birçok şeye şartlanmıştır.
Okulsuzlaşma, evde eğitimden çok farklıdır ve bir geçiş sürecini ifade eder.
Okulsuzlaşma (deschooling) dönemini nasıl geçirmeliyim?
Okulsuzlaştırma, çocuğunuzun “kendi fıtri yapısını ve kendi isteklerini keşfetmesi”, “kendi istediği şey üzerinde çalışmasına izin verilmesi” ve “kendisi olması” sürecidir.
Çocuğunuzun düşüncelerini, zihnini, bedenini ve duygularını sıfırlamak için rahat bir programa sahip olmasına izin vererek çocuğunuzu okulsuzlaştırırsınız.
Bu geçiş sürecinde bir süreliğine serbest, yaramaz ya da tembel davranabilir. Bu süreç için belirli bir zaman sınırı yoktur. Bazı ev okulu öğrencilerinin, planlanmış etkinliklere geçmeden önce bir veya iki hafta boyunca serbest kalmaları yeterlidir.
Diğer bir kısmı için, okulu bırakmak ve evde öğrenmeye alışmak için bir ila üç ay (belki daha fazla zaman) gerekebilir. Sizin için en uygun olanı belirlemek size ve ailenize kalmış!
Her aile farklıdır ve okuldan uzaklaşırken yanlış cevap yoktur.
Okulsuz Eğitim ve Okulsuzlaşma
Deschooling ve unschooling nedir?
Okulsuz Eğitim (unschooling); genellikle çocuğun nasıl ve ne öğrenmek istediğini seçmesine izin veren, normların dışında bir öğrenme felsefesidir.
Okulsuzlaştırma (deschooling) ise geleneksel eğitim yöntemlerinden uzaklaşma sürecidir.
Okulsuzlaşma sürecinde çocuğunuzun uyumasına, okuyacağı kitapları kendisinin seçmesine, o gün hayvanat bahçesine, doğa yürüyüşüne ya da müzeye gitmek isteyip istemediğine karar vermesine izin verebilirsiniz. Ya da belki çocuğunuz resim çizmeyi öğrenmek için bazı videolar izlemek istiyordur.. Okul dışı zamanlarınızda farklı bölgelere seyahat ediyor ve farklı kültürleri deneyimliyorsunuzdur..
Okulsuzlaştırma sürecinde, aslında ‘okulsuz eğitim’ (unschooling) yöntemini de kullanabilirsiniz.
Örneğin, çocuğunuz kuşlar hakkında daha fazla şey öğrenmek istediğini söyledi. Okul döneminde çocuğunuz doğal olarak kuşlarla ilgili kütüphane kitaplarına yönlendirilir. Fakat artık bir gezi ya da sergiye gidebilir, kuş gözlemi için doğa yürüyüşüne çıkabilirsiniz.
NaturalChild.org’dan Jan Hunt şöyle yazıyor:
“Toplum önünde utandırılmaktan ve notlarından dolayı başarısız diye nitelenmekten kurtulan okulsuz çocuklar, yeni keşiflere açıklıklarını koruyorlar”, ki bu, çoğumuzun geleneksel eğitim sırasında kaybettiği bir şeydir!
Okulsuzluk yöntemi (unschooling), geleneksel düşünceden ev okulu gibi daha açık bir eğitim konseptine geçiş sürecinde yardımcı olur.
Okulsuzlaşma süreci (deschooling) tamamlandıktan sonra okulsuzluk yöntemi (unschooling) dışında başka bir ev okulu yöntemini seçebilir ya da okulsuz eğitim metoduyla devam edebilirsiniz.
Yazar; Jacqueline Wilson
-küçük düzenlemeler yapılmıştır-
